Content ID چیست؟

یوتیوبرها اغلب اوقات آن را با ادعای حق کپی رایت و مشکلاتی مانند کاهش درآمد و کپی رایت استرایک مرتبط می‌دانند. بله، دقیقا درباره کانتنت آیدی صحبت می کنیم. Content ID، ابزاری بسیار حیاتی و مهم در ایجاد چهارچوب‌های مربوط به صاحبان اثر در یویتوب است. بدون Content ID، ذهنیت امروزی تولیدکنندگان محتوا درباره ساخت محتوا برای افزایش مخاطب، کسب درآمد و ساخت کسب و کار در یوتیوب ممکن بود، وجود نداشته باشد.

Content ID یا شناسه محتوا، موضوعی است که ما در وبلاگ یوبر، دوست داریم بیشتر درباره آن صحبت کنیم و به صورت تخصصی به آن بپردازیم. بنابراین، اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره کانتنت آیدی داشته باشید و نحوه کارکرد آن برایتان جالب است، پیشنهاد می‌کنیم این راهنمای جامع را تا انتها مطالعه کنید.

آشنایی با Content ID

YouTube Content ID یک سیستم مدیریت حقوق دیجیتال  (DRM) است که نحوه مدیریت و محافظت از آثاری که حق کپی رایت دارند را در این پلتفرم متحول کرده است. این سیستم که توسط یوتیوب در سال ۲۰۰۷ معرفی شد، نقش بسیار مهمی در توانایی صاحبان دارای حق کپی رایت در شناسایی، مدیریت و حتی کسب درآمد از محتوای خود در یوتیوب کرده است. کانتنت آیدی با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و دیتاهای مختلف، به کسانی که مالک یک اثر هستند این امکان را می‌دهد تا حق کپی رایت اثر خود را در فضایی مانند یوتیوب، در اختیار داشته باشند و از استفاده بدون اجازه آثارشان جلوگیری کنند.

قبل از معرفی Content ID، یوتیوب با چالش‌های مختلفی در رابطه با نقض حق کپی رایت روبرو بود و کاربران اغلب ویدیوهایی که حق کپی رایت داشتند را بدون کسب اجازه از صاحب اثر در یوتیوب آپلود می‌کردند. با گذشت زمان، این موضوع نه تنها رابطه بین مالکین اصلی آثار و یوتیوبرها را تیره و تار کرد، بلکه باعث ایجاد موج بی اعتمادی از طرف آن‌ها نسبت به یوتیوب به عنوان پلتفرمی برای به اشتراک گذاری محتوای مختلف شد.

در پاسخ به این موضوع، یوتیوب به صورت هوشمندانه ابزار کاربردی YouTube Content ID را در اکتبر سال ۲۰۰۷ به مخاطبینش معرفی کرد. هدف این حرکت، رفع نگرانی‌های افراد مختلف، درباره نقض حق کپی رایت آثارشان و ایجاد چهارچوبی منطقی برای استفاده از محتواهای دارای حق کپی رایت بود. کانتنت آیدی توانست به طوری موثر ویدیوهایی که قانون حق کپی رایت را نقض می کردند را شناسایی کند و از منافع صاحبین آن‌ها در برابر استفاده غیرقانونی از اثرشان در یوتیوب محافظت کند.

سیستم کانتنت آیدی چگونه کار می‌کند؟

سیستم Content ID یوتیوب، با اسکن ویدیوها و تطابق آن‌ها با دیتابیس خودش، وضعیت کپی رایت ویدیوها را چک می‌کند. زمانی که سیستم کانتنت آیدی یک المان مشترک میان محتوای منتشر شده با محتوایی که حق کپی رایت دارد پیدا کند؛ به صاحب اثر اطلاع می‌دهد که محتوایی مانند محتوای شما در یوتیوب وجود دارد. در صورتی که محتوایی که کپی رایت دارد را منتشر کنید، صاحب اصلی اثر می‌تواند اقدامات زیر را انجام دهد:

۱.محتوای شما را بلاک می‌کند.

۲.از تبلیغات محتوای شما کسب درآمد کند.

۳.دیتا و اطلاعات مربوط به ویدیوی شما را مشاهده کند. به عنوان مثال، صاحب کپی رایت می‌تواند چک کند و متوجه شود که ویدیو در کدام کشور تا به حال بیشتر دیده شده است.

همچنین صاحب اثر می‌تواند این موارد را بر اساس موقعیت مکانی تنظیم کند. این یعنی که ویدیوی شما در برخی کشورها نشان داده می‌شود و در برخی از کشورها خیر. از بین این سه روش، اغلب کسانی که حق کپی رایت را در اختیار دارند، گزینه کسب درآمد از تبلیغات ویدیو را انتخاب می‌کنند و در نتیجه کانتنت آیدی می‌تواند به صاحب اصلی محتوا درآمد نسبتا خوبی را بدهد. برای اینکه بهتر متوجه شوید که کانتنت آیدی چگونه کار می‌کند، ویدیوی زیر را مشاهده کنید:

چه کسی می‌تواند از Content ID استفاده کند؟

برای اینکه بتوانید شما هم به عنوان صاحب اثر از سیستم Content ID استفاده کنید، محتوای شما باید دارای معیارهای خاصی باشد. صاحبین محتوا باید حقوق مشحصی را برای اثبات مالکیت محتوا ارائه کنند. بعد از آن سیستم کانتنت آیدی به صورت اتوماتیک محتوای شما را در دیتابیس یوتیوب مطابقت می‎دهد.  یوتیوب، همچنین دستورالعمل‎های صریحی درباره نحوه استفاده از کانتنت آیدی ارائه می‎کند.

به دلیل سیاست‎های سخت گیرانه یوتیوب برای تایید صلاحیت Content ID، برای دسترسی به این ابزار به کمک یک شرکت که با یوتیوب همکاری داشته باشد، نیاز دارید. در حال حاضر یوتیوب به مالکین محتوا اجازه دسترسی شخصی نمی‎دهد. یویتوب به صورت مداوم برای سایر محتواها از سیستم کانتنت آیدی استفاده می‎کند تا مطمئن شود که دستورالعمل‎های مربوط به کانتنت آیدی به طور کامل رعایت می‎شوند. توجه داشته باشید به عنوان کسی که حق کپی رایت یک اثر را در اختیار دارید، اگر در یوتیوب ادعاها و اعتراضات نادرستی ثبت کنید، یوتیوب دسترسی شما به کانتنت آیدی را از کار می‎اندازد و همکاری شما با شرکا واسطه نیز تمام خواهد شد.

برای چه محتوایی نمی توان Content ID دریافت کرد؟

در حال حاصر محتواهای مختلفی در یوتیوب هستند که شامل شرایط دریافت Content ID نمی شوند و افراد زیاد در حال استفاده از آن‎ها برای ویدیوهایشان هستند. اگر تصمیم گرفته‎اید که برای ویدیوهای خودتان Content ID دریافت کنید، باید توجه داشته باشید که طبق اعلام یوتیوب برخی از محتواها شامل دریافت  Content ID نمی‎شوند. در اینجا چند محتوایی که نمی‌توانند Content ID دریافت کنند را برای شما آورده‌ایم:

• Mash Up یا ریمیکس‎های موسیقی و کارهای دیگر
• بازی‌های کامپیوتری و تریلرها
• آهنگ‌ها و ویدیوهای بدون لایسنس
• ضبط اجراهای زنده مانند کنفراس‌ها، فستیوال‌ها، سخنرانی و…

Content ID claim چیست؟

در صورتی که محتوایی که منتشر کرده‌اید حاوی کپی رایت باشد، Content ID claim را دریافت خواهید کرد و یوتیوب از طریق ایمیل شما را مطلع می‌کند. این سیستم به صورت اتوماتیک وقتی فعال می‌شود که ویدیوی شما با اثر دیگری که دارای حق کپی رایت است، مطابقت داشته باشد. اگر شما اخطار Content ID claim را دریافت کردید،لازم است برای اطلاعات بیشتر وارد یوتیوب استودیو شوید و از بخش Content ویدیوهای خودتان را مجدد تماشا کنید. اگر ویدیوی شما اخطار گرفته باشد باید از بخش Restrictions عبارت Copyright claim را پیدا کنید و برای اطلاعات بیشتر روی SEE DETAILS کلیک کنید.

اگر اخطار Content ID claim دریافت کردیم چه کاری انجام دهیم؟

اگر اخطار Content ID claim را برای ویدیوهایتان دریافت کردید، نگران نباشید و خونسردی خودتان را حفظ کنید. اخطار Content ID claim معمولا منجر به تعلیق یا حذف کانال یوتیوب شما نمی‌شود، بلکه به صاحب اصلی اثر فرصتی برای پیگیری و یا کسب درآمد از ویدیو می‌دهد. در صورتی که این اخطار را مشاهده کردید، کارهای زیر را انجام دهید:

• اگر با ادعای حق کپی رایت موافق هستید، می‌توانید هیچ کار خاصی انجام ندهید و فقط آن را قبول کنید.
• اگر شما عضو برنامه YouTube Partner Program هستید، این شانس برای شما وجود دارد که بخواهید درآمد حاصل از ویدیویی که اخطار Content ID claim را دریافت کرده است را با صاحب اصلی اثر شریک شوید.
• گزینه دیگری که می‌توانید به تآتن آن فکر کنید، حذف بخش ویدیویی یا آهنگی است که بابت آن اخطار دریافت کرده‌اید. با جایگزین کردن یا بی صدا کردن آن می‎توانید این موضوع را به راحتی حل کنید.

و در آخر، اگر فکر می‌کنید که سیستم دچار اشتباه شده است، می‌توانید این ادعا را رد کنید و اعتراض کرده و ادعا کنید که این محتوا متعلق به شماست. به یاد داشته باشید که اگر نتوانید این موضوع را اثبات کنید، ممکن است کپی رایت استرایک دریافت کنید و این موضوع باعث حذف شدن کامل ویدیو و از دست رفتن بازدیدهایی که از طریق آن به دست آورده‌اید، خواهد شد.

خطرات احتمالی Content ID claim

در چنین موقعیت‌هایی با اینکه شما می‌توانید درباره این موضوع اعتراض خودتان را ثبت کنید، اما باید بدانید که صاحب محتوا نسبت به شما برتری دارد و می‌تواند باعث شود که شما Copyright strike دریافت کرده و ویدیوی مدنظر حذف شود. به همین دلیل باید هنگامی که برای اولین بار Copyright strike دریافت می‌کنید، از قبل درباره آن اطلاعات کافی داشته باشید  و بدانید که چرا آن را دریافت کرده‌اید و باید چه کاری انجام دهید. در اینجا برخی از نکات مهم در رابطه با کپی رایت استرایک را برای شما آورده‌ایم:

• نحوه برخورد با کپی رایت استرایک: همانطور که در بالا ذکر شد، اگر شما به ادعای درست درباره کپی رایت محتوا و درخواست اصلاح یا حذف آن توجهی نکنید، کپی رایت استرایک را دریافت خواهید کرد.
• پیامد کپی رایت استرایک: پیامدهای مختلفی در رابطه با دریافت کپی رایت استرایک وجود دارد. این پیامدها شامل حذف محتوا، محرومیت موقت یا دائمی از فعالیت در پلتفرم یوتیوب و از دست دادن درآمد حاصل از ویدیو می‌شود. توجه داشته باشید که اگر به واسطه ۹۰ روز، ۳ بار این اخطار را دریافت کردید اکانت شما و همه کانال‌های مربوط به شما به حالت تعلیق درخواهند آمد و بقیه موارد نیز ممکن است برای شما اتفاق بیفتد. پس بهتر است که درباره اخطار copyright strike به شدت محتاط باشید.
• استفاده از محتوای بدون حق کپی رایت: برای جلوگیری از دریافت copyright strike علاوه بر اینکه باید حواستان را جمع کنید، باید سعی کنید از آثاری که حق کپی رایت ندارند یا خود صاحب اثر استفاده از آن را برای افراد مختلف آزاد گذاشته است، در ویدیوهایتان استفاده کنید. در ادامه این مقاله، برخی از راه‌هایی که می‌توانید به این آثار دسترسی داشته باشید را به شما معرفی می‌کنیم.

نکته: یکی از مواردی که ممکن است در طول فرآیند دریافت اخطار بیشتر شما را نگران کند این است که آیا همچنان می‌توانید از ویدیویی که درباره آن اخطار دریافت کرده‌اید، کسب درآمد کنید یا خیر؟

خبر خوب این است که شما می‌توانید از این ویدیو کسب درآمد کنید، تنها به شرطی که هم شما و هم صاحب اصلی محتوا باید انتخاب کنید که می‌خواهید هم‌چنان از این ویدیو تا روشن شدن موضوع، کسب درآمد کنید. برای انکه اطلاعات بیشتری درباره کپی رایت استرایک به دست بیاورید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «قوانین یوتیوب برای کپی رایت» را مطالعه کنید.

استفاده منصفانه یا Fair use چیست؟

قانون Fair Use  به معنی اجازه استفاده محدود از محتواهای دارای حق کپی رایت، بدون اجازه مالک اثر است. این قانون محدودیت‌هایی را درباره حق کپی رایت ارائه می‌دهد و استفاده از آن را برای اهداف خاصی مانند تدریس، بورس تحصیلی، نقد و… امکان پذیر می‌کند. استفاده از قانون Fair Use  به عوامل زیر بستگی دارد:

• یوتیوب به این موضوع که تغییری در ماهیت اثر کپی ‌رایت‌دار ایجاد می‌شود یا خیر، اهمیت می‌دهد. یعنی ویدیوی شما نباید کپی شده از محتوای دیگران باشد و شما باید مطالب جدیدی را به آن اضافه کنید. موارد استفاده غیر از این و صرفا کپی کردن محتوای اصلی، از قانون Fair Use پیروی نمی کند و احتمال گرفتن اخطار نیز بالا می‌رود.
• برای اینکه شما از محتوای کپی رایت‌دار دیگران بخواهید استفاده کنید، باید تایم کوتاهی از محتوا را انتخاب کنید و نظر خودتان را درباره بازه زمانی بگویید و همین کار را تا آخر ویدیو تکرار کنید. برای این کار بهتر است از بازه‌های ۱۰ الی ۱۵ ثانیه کمک بگیرید و سراغ بازه زمانی بیشتر نروید. اگر به طور مثال در یک ویدیو ۱۰ دقیقه‌ای که ساخته اید ۸ دقیقه از محتوای دیگران استفاده کرده باشید، ویدیو شما Fair Use محسوب نمی‌شود.
• مواردی که به درآمد مالک اثر و دریافت سود شخصی آن ضربه بزند، جزو Fair Use به شمار نمی‌رود.

را‌ه‌های استفاده از محتوای CC

محتوای CC به محتوایی گفته می‌شود که لایسنس آن‌ها از نوع Creative Commons است و در واقع یک راه استانداردی است که از طریق آن تولیدکنندگان محتوا به دیگران اجازه استفاده از آثارشان را می‌دهند. یوتیوب، این امکان را به کاربران خودش می‌دهد تا ویدیوهای خودشان را در صورت دلخواه با لایسنس Creative Commons منتشر کنند. اگر کسی ویدیویی را با لایسنس Creative Commons در یوتیوب منتشر کند، در حالی که کپی رایت اثر همچنان متعلق به اوست، کاربران دیگر اجازه باز استفاده از محتوا را تنها با رعایت قوانین مربوط به Creative Commons دارند. با مشخص کردن اصل یک یویدیو با لایسنس Creative Commons شخص صاحب ویدیو به کلیه جامعه یویتوب این حق را می‌دهد تا از آن ویدیو استفاده کرده و آن را ادیت کنند. راه‌های استفاده از محتوای صوتی و تصویری cc شامل موراد زیر است:

• وبسایت‌های بسیاری در این زمینه وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها برای تولیدمحتوا استفاده کنید. از وب سایت های پرطرفدار در زمینه می توانیم به  oldsearch.Creative Commons.org ،unsplash، freepik ، google، pixabay و pixels اشاره کنیم.
• برای دریافت آهنگ و موسیقی‌های CC هم می‌توانید از قسمت Music Library خود یوتیوب و وب سایت های freemusicarchive و soundcloud استفاده کنید. برای اینکه بهتر متوجه شوید دقیقا چطور باید از این وب سایت‌ها استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنیم سری به مقاله « کسب درآمد از یوتیوب بدون ساخت ویدیو » بزنید.

جمع بندی

Content ID ابزاری منحصر به فرد و کاربردی است که به سازندگان محتوا این امکان را می‌دهد تا از محتوای خودشان محافظت کنند و از آپلودهای غیرقانونی آن نیز درآمد کسب کنند. بهترین راه تولید محتوا بدون مشکلات کپی رایت، تهیه محتوا توسط خودتان و استفاده از موزیک‌های بدون کپی رایت است. تولید محتوای خودتان به مراتب ساده‌تر از زمانیست که محتوای دیگری را برداشت و آن را با تغییراتی منتشر کنید. سعی کنید با الهام از کارهای بقیه و خلاقیت خودتان در یوتیوب فعالیت کنید تا به موفقیت برسید.

نظر شما درباره Content ID چیست؟ آیا تا به حال اخطار مربوط به Content ID دریافت کرده‌اید؟

سوالات متداول

تفاوت کپی رایت و Content ID چیست؟

ادعای کپی رایت زمانی اتفاق می‌افتد که محتوا توسط کسی آپلود می‌شود که مالک آن نیست و Content ID یک ابزار مدیریت کاملا خودکار است که برای حفاظت از حقوق دیجیتال مالک اصلی اثر استفاده می‌شود.

چرا Content ID مهم است؟

وجود سیستمی مانند Content ID در یوتیوب برای جلوگیری از نقص حق کپی رایت و سوء استفاده از تلاش دیگران نیز بسیار در فضای اشتراکی مانند یوتیوب بسیار اهمیت دارد.

منبع: Google